ถึงแม้ว่าการวิเคราะห์หุ้นให้ได้อย่างแม่นยำอยู่ตลอดเวลานั้นเป็นเรื่องยากมากๆในระยะยาว แต่การพยายามหลีกเลี่ยงไม่ให้เกิดการขาดทุนติดๆกันนั้นเป็นเรื่องที่ยากกว่ามากมาย นี่เป็นสิ่งที่นักเล่นหุ้นทุกคนต้องยอมรับที่จะอยู่กับมันให้ได้หรือไม่ก็ควรที่จะเดินออกจากตลาดไปเสีย
ความคาดหวังที่เกินจริงของนักเล่นหุ้น
บรรดานักเล่นหุ้นส่วนใหญ่ในตลาดโดยเฉพาะมือใหม่ๆนั้นมักที่จะประเมิณถึงโอกาสที่พวกเขาจะเกิดการขาดทุนติดๆกัน (Consecutive Losses) ต่ำกว่าความเป็นจริงไปอย่างมาก นี่จึงเป็นสาเหตุหนึ่งที่ว่าทำไมเราถึงเห็นคนขาดทุนอย่างหนักหรือไม่ก็กระโดดเปลี่ยนระบบการลงทุนไปมาอยู่เสมอ อย่างไรก็ตาม สิ่งที่น่าสนใจของเรื่องนี้ก็คือ ความจริงแล้วความผิดไม่ได้อยู่ที่ตลาดหุ้นหรือระบบการลงทุนใดๆเลย แต่มันอยู่ที่มุมมองของพวกเราต่างหาก
ทำไมน่ะหรือครับ? คำตอบของผมอยู่ในภาพด้านล่าง …
ตารางด้านล่างคือตารางที่ถูกคำนวณออกมาโดยหลักการทางคณิตศาสตร์ในเชิงสถิติที่จะแสดงให้เราเห็นถึงความน่าจะเป็นที่เราจะขาดทุนติดๆกันตามระดับต่างๆ “อย่างน้อย 1 ครั้ง” เมื่อเราได้ทำการซื้อขายหุ้นไปแล้วทั้งหมด 50 ครั้ง
แกน Y (แนวตั้ง) คืออัตราความแม่นยำของระบบการลงทุน ส่วนแกน X (แนวนอน) คือขนาดของการขาดทุนติดๆกัน (Consecutive Losses)
การขาดทุนติดๆกันคือสิ่งที่นักเล่นหุ้นต้องเจอ
เมื่อมองจากค่าที่ได้จากตารางในภาพแล้ว ผมเชื่อว่าหลายคนน่าจะเริ่มมองเห็นอะไรกันบ้างแล้วใช่ไหมครับ? นั่นก็เพราะหากมองตามความเป็นจริงแล้วเราทุกคนต่างก็รู้ดีว่าในระยะยาวแล้ว อัตราความแม่นยำในการวิเคราะห์หุ้นของคนส่วนใหญ่มักที่จะให้อัตราความแม่นยำออกมาไม่เกิน 50% เท่านั้น และนั่นทำให้การขาดทุนถึง 6 ครั้งติดกันภายใต้การซื้อขายที่ 50 ครั้งนั้นกลายเป็นเรื่องธรรมดาไปเลยทีเดียว! และนี่ยิ่งไม่ต้องพูดถึงหลักการเล่นหุ้นแบบ Trend Following ที่คนส่วนใหญ่ใช้กันอยู่เลยด้วยซ้ำ เพราะจากอัตราความแม่นยำที่ราวๆ 30% กว่าๆของกลยุทธ์การเล่นหุ้นแบบนี้นั้น คนส่วนใหญ่จึงมีสิทธิที่จะเจอกับการขาดทุนติดๆกันถึง 10 ครั้งขึ้นไปได้อย่างง่ายดายมากๆโดยไม่รู้ตัวเลยทีเดียวนั่นเอง!!
ยอมรับความจริงแล้วอยู่กับมันเสีย
ถึงแม้ผมอาจไม่สามารถที่จะรู้ได้ว่าการขาดทุนติดๆกันถึง 10 ครั้งจากการเทรด 50 ครั้งจะเป็นเรื่องที่เกินกว่าความคาดหวังของใครไปหรือไม่ … แต่ผมก็ยังมีข่าวร้ายอยู่อีกนิดนึงครับ นั่นก็เพราะธรรมชาติของความน่าจะเป็นในการเกิดการขาดทุนติดๆกันนั้นจะค่อยๆเพิ่มมากขึ้นตามจำนวนการเทรดหรือระยะเวลาในการเทรดของเราอีกด้วย (เช่นหากเรานึกไปข้างหน้าอีกสัก 100 สัก 1000 ครั้ง โอกาสของการเกิดการขาดทุนติดๆกัน 4-5 ครั้งจะกลายเป็นเรื่องธรรดาไปเลย) อย่างไรก็ตาม นี่คือ “ความจริง” ที่คุณควรจะต้องกล้ายอมรับมันให้ได้ และนั่นก็เพื่อที่คุณจะได้เตรียมใจรับมันว่าสักวันไม่ช้าไม่นานแล้วมันก็จะต้องมาถึง
จงจำไว้ว่าการขาดทุนติดๆกันไม่ใช่เรื่องของความซวยหรือความผิดพลาดของระบบอะไรทั้งสิ้น แต่มันคือสิ่งที่จะต้องเกิดขึ้นเป็นธรรมดาไป สิ่งที่คุณต้องทำก็เพียงแค่อย่าประมาทและพยายามควบคุมความเสี่ยงเอาไว้อยู่เสมอ จงคาดหวังในสิ่งที่มันจะต้องเกิดขึ้นตามความเป็นจริง แล้วผมก็เชื่อว่าโอกาสในการที่คุณจะขาดทุนอย่างหนักจากการขาดทุนติดๆกันย่อมจะน้อยลงไปอีกมากมาย ซึ่งนั่นก็รวมถึงโอกาสที่คุณจะเปลี่ยนระบบไปๆมาๆจนสะเปะสะปะเมื่อเจอการขาดทุนติดๆกันก็จะลดลงไปตามตัวอีกด้วย
คาดหวังว่าเราอาจจะต้องเจอกับสิ่งที่เลวร้ายที่สุด
เนื่องจากผมคิดว่านักเล่นหุ้นที่ดีต้อง expect for the worst อยู่เสมอ ดังนั้นก่อนจะจบบทความนี้ผมก็ขอฝากสมการง่ายๆที่จะช่วยให้เราพอจะประเมิณได้ว่า
“การขาดทุนติดๆกันที่ยาวนานที่สุด (Longest Consecutive Losses) ของเราจะอยู่ที่ประมาณกี่ครั้ง เมื่ออิงจากจำนวนของการเทรดและอัตราความแม่นยำที่เรามี?”
และมันก็คือสมการสั้นๆดังนี้ครับ
N = Log(Runs) / -Log(Prob)
<< โดยที่ >>
N = การขาดทุนติดๆกันที่ยาวนานที่สุด
Runs = จำนวนการเทรด
Prob = ความน่าจะเป็นในการขาดทุน
ยกตัวอย่างเช่น
สมมุติว่าระบบ Trend Following ระบบหนึ่งมีอัตราความแม่นยำอยู่ที่ราวๆ 30% โดยสำหรับในการเทรดอีก 100 ครั้งข้างหน้านั้น คำถามก็คือเราอาจจะเจอกับการขาดทุนติดๆกันที่ยาวนานที่สุดสักกี่ครั้ง?
N = Log(100) / –Log(1-0.3)
N = 2 / 0.154
N = 12.98 ——>> หรือมีความยาวของการขาดทุนติดกันที่มากที่สุดประมาณ 13 ครั้งนั่นเอง
เห็นไหมครับว่าง่ายๆเท่านี้ (ใช้เครื่องคิดเลขก็ได้) เราก็พอที่จะคาดการณ์คร่าวๆได้แล้วว่าเราอาจจะต้องเจอกับการขาดทุนติดๆกันที่ยาวที่สุดสักแค่ไหนภายในการเทรด 100 ครั้งข้างหน้า
ถึงแม้ว่าการขาดทุนติดๆกันนั้นอาจเกิดขึ้นได้บ่อยและยาวนานกว่าที่คุณคิด …
แต่ก็หวังว่าจะมีประโยชน์กับจิตวิทยาการลงทุนของทุกคนนะครับ